Tessa er slyngur lögmaður, fer á kostum í dómssal og er orðinn stjörnulögfræðingur þó ung sé. Hún kann leikrit dómstólanna, þekkir hvað gengur og greinir veilurnar á færi. Hún ver líka brotamenn í kynferðisbrotamálum og hefur engar lamandi sálarskrúblur þó þeir sleppi við refsingu. En svo verður hún sjálf fyrir broti. Allt breytist í lífi Tessu og hún fær innsýn í líðan þeirra sem brotið er á. Hún neyðist til að endurskoða gildi sín, afstöðu og viðhorf sín sem fagmanns. Meðan hún dró ekki í efa praxis lögfræðinganna gekk vel. En hún áttaði sig á að nálgun hennar og kollega hennar hefði jafnvel ekki réttlæti að leiðarljósi og stefndu ekki að því að sekir yrðu dæmdir og saklausir næðu rétti. Ofbeldið breytti öllu. Tessa fór á botninn og þar er hægt að spyrja stærstu og mikilvægustu spurninganna.
Þetta er dúndurleikverk í Þjóðleikhúsinu sem laumar ágengum spurningum til okkar um eðli réttar, hlutverk lögfræði, kynferðisbrotamál, sekt og sönnun. Hvernig á að túlka og meta tilfinningar og flókin brotamál? Hverjir stjórna lagakerfum vestrænna samfélaga? Stýrir tuddamenning enn lagapraxis dómskerfisins? Kannski stjörnulögfræðingar séu engar stjörnur heldur fremur gerendur og meðsekir?
Ebba Katrín Finnsdóttir leikur stórkostlega í þessum einleik eftir Suzie Miller. Þóra Karítas Árnadóttir leikstýrir af snilld. Ebba og Þóra toppa báðar. Lýsing og búningar Finns Arnar Arnarssonar hæfðu fullkomlega og fjölhæfur er hann Finnur, kemur mér stöðugt á óvart. Flott þýðing Ragnars Jónssonar. Lokasenan reif í djúpvitund mína. Til hamingju með stórkostlega sýningu og ég hvet alla til að fara, hrífast, reiðast, gleðjast, hryggjast og spyrja spurninga um kerfin og merkingu þess að vera ábyrg manneskja í samfélagi. Það er ekki aðeins í leikhúsinu sem orð er gegn orði – heldur í samfélagi okkar og eigin fjölskyldum.
Myndin hér að ofan er af Ebbu Katrínu og brotaþolum í baksýn og er af vef Þjóðleikhússins. En myndina að neðan tók ég fyrir upphaf sýningarinnar 19. nóvember 2023 sem var önnur sýningin.
Ég veiddi mikið flest sumur frá 1963. Ég hef veitt þúsundir silunga og fjölda laxa sem ég hef ekki tölu á – m.a. hnúðlax 1971 – sem og helling af sjóbirtingi ekki síst í skaftellskum undraám. Ég hef veitt á Norðurlandi, Hornströndum (aðallega marhnúta), Vesturlandi og Suðurlandi. Sum árin veiddi ég svo mikið að ég seldi fyrir öllum veiðileyfum! Stundum hef ég veitt svo mikið að ég hætti löngu fyrir lokunartíma. Þegar maður er búinn að veiða nóg fyrir sig og sína – ja, þá er nóg komið. Annað er drápsfýsn og hömluleysi. Ég hef ekki veitt undanfarin ár og ekki haft löngun til. Veiðiþráin er farin, löngunin til lífsverndar hefur vikið veiðisókninni til hliðar. Ég vil ekki deyða. Blessunarafstaða og lífsgleði hefur þokað veiðigleðinni til hliðar. En ég skil veiðimenn og dæmi engan sem sækir í vatn og veiði. Ég er til í að fara í veiðitúra með félögum mínum og ástvinum, elda fyrir þau, aðstoða þau, kenna ungviðinu að lesa á og straum, legustaði og tökustaði. Ég vil gjarnan aðstoða þau í köstunum og fræða um náttúruna og dásemdir hennar og víddir. En ég hef veitt minn síðasta fisk – engin dramatík og enginn áföll – bara breyting sem ég álít vera þroska og þarf ekki viðurkenningu neins á slíkri niðurstöðu. Og mér þykir skemmtilegra að sjá fisk skjótast um í hyl en vita af öngli föstum í fiskskjálka. Þetta er endurröðun gilda og gleðiefna.
