Mamma sagði mér þegar ég vaknaði 23. janúar að gos væri hafið í Vestmannaeyjum. Við vorum öll skekin og fylgdumst með fréttum dagsins og gifturíkum flutningi fólksins í land. Við strákarnir í 6R MR fórum austur á Kambabrún til að sjá gosið og mökkinn með eigin augum. Á vegum þjóðkirkjunnar var farin skoðunarferð út í Eyjar til að skipuleggja hjálparstarf. Guðmundur Einarsson æskulýðsfulltrúi og Páll Bragi Kristjónsson hjá Hjálparstofnun kirkjunnar buðu mér að koma með. Það var skelfilegt að horfa yfir svarta Heimaey úr lofti. Þegar við lentum og komum út úr flugvélinni heyrðum við ekki aðeins gosdrunur heldur fundum þær með líkamanum. Við fórum að austurhluta gossprungunnar, sáum glóandi hraun og gosgufur voru í lægðum. Svo var farið inn í bæ og alls staðar var fólk að björgunarstörfum. Ösku var mokað af þökum og munum var bjargað. Ég var yfirkominn af undrinu að íbúarnir höfðu bjargast, hve eldjallið var nálægt og rosalegt, hve lífi var ógnað en lífshvötin fann sér farveg við margvísleg björgunarstörf. Í dag er ekki hátíðadagur heldur minningardagur. En saga Vestmannaeyja og íbúanna er upprisusaga – undursamleg blessunarsaga. 

Meðfylgjandi eru myndir sem ég tók í Heimaey í mars  fyrir nær hálfri öld. Guðmundur Einarsson, velgerðarmaður minn, fyrir framan kaupfélagið og mér sýnist sr. Ingólfur Guðmundsson vera þarna á einni myndinni. 

Úkraínumenn komu í Hallgrímskirkju á þrettándanum. Sr Laurentiy frá Kiev las og tónaði fagurlega frá altari kirkjunnar og Alexandra Chernyshova söng. Þegar komumenn heyrðu orð og söng á eigin tungu brostu þau út að eyrum. Tár sáust á hvörmum og friður settist að í sálum fólks. Jólin voru komin!

Tímatal austurkirkjunnar er annað en okkar gregoríanska. Jólin eru samkvæmt júlíönsku tímatali í janúar. Nærri tvö hundruð komu í Hallgrímskirkju til að taka þátt í aftansöng jóla. Það var eins og maður væri hrifinn burt úr iðandi, reykvísku föstudagskvöldi inn í aðra menningu og í aðra helgisiði. Það var hrífandi að verða vitni að tilbeiðslunni þrátt fyrir flugeldabombur utan kirkju sem minntu á stöðugar loftárásir Rússa á Úkraínu. Fólk kom og fór, foreldrar sinntu ungbörnum sínum og friður umvafði alla.

Birgir Þórarinsson alþingismaður fór til Úkraínu og hafði síðan milligöngu um að koma á tengslum við úkraínsku kirkjuna. Sr. Laurentiy, munkur og prestur var sendur til Íslands til að þjóna löndum sínum. Það tók hann sólarhring að komast frá heimaslóð og alla leið til Íslands. Úkraínska rétttrúnaðarkirkjan var hluti umdæmis patríarkans Kiril í Moskvu en vegna fylgispektar hans við stjórn og stríðsrekstur Pútíns hefur úkraínska kirkjan snúið sér til grísk-orþodoksku kirkjunnar. Patríark hennar og Cleantes umdæmisbiskup hennar á Norðurlöndum hafa myndað góð tengsl við þjóðkirkjuna íslensku og messuðu í Hallgrímskirkju í október 2017. Því var leitað til kirkjunnar um að vera fang fyrir jólahald Úkraínumanna.

Í Saltaranum er spurt: „Hvernig ættum við að syngja Drottins ljóð í öðru landi?” Úkraínumenn tilbiðja þó þeir séu á flótta og kirkjan er samhengi kynslóðanna. En þegar nágrannaþjóð hefur ráðist á heimalandið, flekkað það blóði þúsunda kreppir að. Það hefur löngum verið sagt að enginn sé trúlaus í skotgröfunum. En alþingsmenn, Íslendingar og íslensk kirkja styðja frelsisbaráttu og trúariðkun Úkraínumanna og annarra sem þarfnast stórs fangs. Lífið er alls konar en Guð elskar alla. Gleðileg jól í janúar og megi friður Guðs ríkja meðal manna og þjóða.

Nokkrar myndir frá hinum úkraínska aftansöng jóla er að baki þessari smellu.