Þeir sem ekki læra af sögunni endurtaka mistök fortíðar. Og þau verða dýru verði keypt og hryllileg. Lýðræði er brothætt og nú ógnar forseti Bandaríkjanna því með því að sækja að stofnunum ríkisins og reyna valdmörk. Aðferðir Trump og MAGA minna mig æ meir á uppgang nazismans í Þýskalandi á fjórða áratug 20. aldar. Hitler og félagar gerðu út á reiði fólks og ólu á vantrausti í garð stofnana, skóla og leiðtoga samfélagsins. Þeir sundruðu samfélaginu með hatursáróðri, útlendingaandúð, mannfjandsamlegri flokkun fólks og róttækri þjóðernishyggju.

Trump og félagar í MAGA beita óþægilega líkum aðferðum. Þeir kynda undir óánægju, magna andstæður og hatur milli hópa, halda fram alls konar falsfréttum um svik og ásókn óvina. Ráðist er á fjölmiðla, sérfræðinga, menntastofnanir og réttarkerfi landsins. Stöðugt er grafið undan stofnunum og trausti, spennan er aukin sem mest má verða. Alið er á persónudýrkun af því tagi sem við þekkjum frá sértrúarhópum. Dæmin hræða. Trump-cult er í gerðinni. Einræðistilburðir og einræðissókn Trumps er augljós. Fólki er hótað, farið er fram hjá löglegum forystumönnum og þeir niðurlægðir. En þó er mikilvægur munur á Bandaríkjunum og Þýskalandi nazismans og drápshryllingsins. Bandaríkin eru enn lýðræðisríki. Það er ekki aðeins hlutverk vina okkar í Bandaríkjunum að standa vörð um lýðræðið vestan hafs. Við höfum líka rödd. Ég naut menntunar í einum besta háskóla Bandaríkjanna á sínum tíma. Mér er mjög annt um hefð ríkisins, sögu, menningu og fólk. Ég mótmæli og mun mótmæla, sniðgeng bandarískar vörur og tala við vini mína og legg það lið sem ég má. Ég hugsa til prestsins Martin Niemöller sem iðraðist mjög í fangabúðum nazista að hafa ekki staðið með þeim sem höfðu verið jaðarsettir og niðurlægðir: „Fyrst komu þeir og sóttu sósíalista, og ég sagði ekkert – því ég var ekki sósíalisti. Svo komu þeir og sóttu verkalýðsfólkið, og ég sagði ekkert – því ég var ekki verkamaður. Þá komu þeir og sóttu gyðingana, og ég sagði ekkert – því ég var ekki gyðingur. Loks komu þeir og sóttu mig – og þá var enginn eftir til að segja neitt.“ „Þegar valdsmenn sverta sannleikann og réttlætið, er þögnin samsekt.“ Þegjum ekki.

Hin drepnu gera enga uppreisn.